Një nga piataformat më të përhapura për krijimin e faqeve dinamike në web është padyshim ajo që parashikon bashkëekzistimin në ambientin Linux të Web Server Apache me interfaqen Php, të kompiluar nga ana e saj me suportin për të paktën një DBMS , në rastin tonë Mysql.
Në këtë udhëzues të shkurtër do të shohim hapat e nevojshëm për krijimin e një ambienti të tillë, duke në pas një instalimin e komponentëve që e përbëjnë.
-- HAPI 1: INSTALIMI I MYSQL --
Si gjë e parë duhet të kemi një kopje të shpërndarjes si burues të produktit , duke e shkarkuar nga siti zyrtar
www.mysql.com; për momentin versioni më i freskët është versioni 3.23.36. Lidhuni në sistem si përdorues "root" dhe shkarkoni file nën një directory të zgjedhur me dëshirë. Tani shkoni tek directory e zgjedhur dhe skompatoni file e kompresuar me:
# gunzip -c mysql-3.xx.xx.tar.gz | tar xvf - (ku mysql-3.xx.xx.tar.gz është emri i file të shkarkuar)
Kjo komandë do të krijojë një directory me emrin mysql-3.xx.xx.
Spostohuni brenda saj me:
# cd mysql-3.xx.xx
Lëshojmë script-in e konfigurimit me:
# ./configure --prefix=/usr/local/mysql
Opcioni "--prefix" lejon të specifikosh path name komplet të directory të instalimit të produktit. N.q.s. keni një makinë me pak memorje (RAM) është mirë të përdorni edhe opcionin "--with-low- memory", për të optimizuar përdorimin gjatë fazës së kompilimit. Kryejmë pra kompilimin me:
# make
Instalojmë file binari e krijuar kështu në directory e specifikuar me opcionin "--prefix" të script-it të konfigurimit, me komandën:
# make install
Në këtë pikë mund të krijojmë tabelat e përdorura për të përcaktuar të drejtat.
# scripts/mysql_install_db
Mysql tashmë është gati për të punuar: mjafton të lëshojmë demonin që i kontrollon aktivitetin, me këto veprime:
# cd /usr/local/mysql/bin
# ./safe_mysqld &
Për t'u siguruar që mysql është aktiv mund të bëjmë:
# mysqlshow â⬓p
dhe si përgjigje do të kemi:
Enter password:
+-----------+
| Databases |
+-----------+
| mysql |
+-----------+
-- HAPI 2: INSTALIMI I APACHE DHE DI PHP --
Kompilimi i web server apache dhe i gjuhës së scripting php janë faza të lidhura me njëra-tjetrën. Megjithatë është e mundur zgjedhja midis dy rrugëve alternative: të instalosh php si një modul dinamik ose t'a instalosh si modul statik. Në rastin e parë krijohet një libreri dinamike (me ekstensionin .so) që rri veç objektit të apache dhe ngarkohet në memorje vetëm një herë, duke optimizuar përdorimin dhe duke përmirësuar prestacionet globale.
Metoda e dytë parashikon përkundrazi përfshirjen e modulit statik të prodhuar nga kompilimi i php (me ekstensionin .a) në të zbatueshmen e apache, duke zmadhuar në menyrë të ndjeshme përmasat e objektit final.
Megjithëse është natyrale zgjedhja e rrugës së parë, le t'i shohim të dy mundësitë.
KOMPILIMI I PHP SI MODUL DINAMIK I APACHE
-- HAPI 2.1: INSTALIMI I APACHE --
Si fillim shkarkojmë nga siti
www.apache.org një kopje të buruesit në një directory të zgjedhur sipas dëshirës, e pasi të jeni spostuar tek ajo direktory, skompresojmë file e kompresuar në këtë menyrë:
# gunzip -c apache_1.3.x.tar.gz | tar xvf -
Do të krijohet një directory me emrin apache_1.3.x; spostohemi brenda saj me:
# cd apache_1.3.x
Lëshojmë script-in e konfigurimit me:
# ./configure --prefix=/usr/local/apache --enable-shared=max
Me parametrin "--prefix" zgjedhim directory "/usr/local/apache" si directory për instalimin e produktit; me "--enable-shared" abilitojmë suportin për modulët dinamikë (dso modules).
Kompilojmë dhe instalojmë server-in http të apache me:
# make
# make install
Në këtë pikë duhet të verifikojmë në se ekziston file "/usr/local/apache/bin/apxs": ky është file i apache extensions që do të shfrytëzohet për kompilimin e modulëve dinamikë shtesë (në rastin tonë php).
-- HAPI 2.2: INSTALIMI I PHP --
Shkarkojmë një kopje të buruesit php nga siti
www.php.net dhe e kopjojmë në directory sipas dëshirës. Spostohemi tek ajo directory, skompresojmë file kompresuar me:
# gunzip -c php-4.1.x.tar.gz | tar xvf -
Krijohet një directory php-4.1.x; spostohemi brenda saj me:
# cd php-4.1.x
Lëshojmë script-in e konfigurimit me:
# ./configure --with-apxs=/usr/local/apache/bin/apxs --with-mysql=/usr/local/mysql
Krijohen kështu Makefiles e duhur për instalimin tonë. Fillojmë pra kompilimin, instalimin dhe kopjen e file .ini me:
# make
# make install
# cp php4.ini-dist /usr/local/lib/php4.ini
Hapim file e konfigurimit të apache "/usr/local/apache/conf/httpd.conf" dhe kontrollojmë ekzistencën e linjave që vijojnë:
AddType application/x-httpd-php .php
LoadModule php4_module libexec/libphp4.so
Në qoftë se mungojnë, duhet t'i shtoni ju.
Arritur në këtë pikë nuk na mbetet gjë tjetë veç të nisim apo të rinisim server-in tonë http me:
# /usr/local/apache/bin/apachectl start
ose
# /usr/local/apache/bin/apachectl restart
KOMPILIMI I PHP SI MODUL STATIK I APACHE
-- HAPI 2.1: KONFIGURIMI I APACHE --
Pasi të kemi shkarkuar të njëjtin kod burues të apache nga
www.apache.org, e kopjojmë në një directory të zgjedhur sipas dëshirës, dhe pasi të jemi spostuar në të, fillojmë me :
# gunzip -c apache_1.3.x.tar.gz | tar xvf -
Do të krijohet një directory me emrin apache_1.3.x; spostohemi brenda saj me:
# cd apache_1.3.x
Ekzekutojmë script-in e konfigurimit me:
# ./configure --prefix=/usr/local/apache
-- HAPI 2.2: INSTALIMI I PHP --
Shkarkojmë buruesin e php nga siti
www.php.net dhe e kopjojmë në të njëjtën directory ku shkarkuam file kompresuar të apache; vazhdojmë me:
# gunzip -c php-4.1.x.tar.gz | tar xvf -
Krijohet një directory php-4.1.x; spostohemi brenda saj me:
# cd php-4.1.x
Zbatojmë script-in e konfigurimit me:
# ./configure --with-mysql=/usr/local/mysql --with-apache=../apache_1.3.x
Kompilojmë dhe instalojmë php me:
# make
# make install
Kopjojmë file .ini me anë të:
# cp php4.ini-dist /usr/local/lib/php4.ini
-- HAPI 2.3: KOMPILIMI I APACHE ME SUPORTIN STATIK TË PHP --
Rikthehemi në directory buruese të apache me:
# cd ../apache_1.3.x
Ekzekutojmë script-in e konfigurimit:
# ./configure --prefix=/usr/local/apache
--activate-module=src/modules/php4/libphp4.a
Opcioni "--activate-module" përdoret për të përfshirë në kompilimin e apache modulin statik libphp4.a (gjeneruar nga hapi i kaluar me kompilimin e php). Nuk na ngelet tjetër veç kompilimit dhe instalimit të server apache duke përdorur të zakonshmet:
# make
# make install
Serveri http tani është rikompiluar dhe instaluar me suportin statik të php; përfundojmë duke modifikuar file e konfigurimit të apache "/usr/local/apache/conf/httpd.conf" duke shtuar linjën që vijon:
AddType application/x-httpd-php .php
-- HAPI 3: PROVA E FUNKSIONIMIT --
Për të verifikuar që gjithshka funksionon siç duhet , duhet të krijojmë një faqe prova.php që përmban kodin dhe t'a shpëtojmë në www:
$db = mysql_connect ("localhost") or die ("Lidhja dështoi");
print ("U lidha me sukses");
mysql_close ($db);
phpinfo();
?>
Thërrasim faqen nga browser-i i preferuar (localhost/prova.php), mbas përgjigjes pozitive të lidhjes me mysql , duhet t'ju hapet një faqe me informacione mbi gjendjen e server apache dhe të S.O.
Sigurisht rruga e përshkruar më sipër është vetëm një nga mundësitë e konfigurimit të ambientit tonë, rruga 'standart'. Kemi mundësi të konfigurojmë në menyra të ndryshme pozicionin e server-it apache me anë të '--prefix'. Tani në komjuterin tuaj keni krijuar një ambient për të provuar programet e ndrysh,me shkruar në php, apo web-sitin tuaj mbështetur në php dhe mysql. Siç shikuat krijimi i ambientit është i thjeshtë dhe më vonë mund të shtoni dhe të gjithë modulët për të cilët mund të keni nevojë (mod_ssl, mod_perl,mod_ruby,etj...)